Vai trò của hợp đồng khai thác tài nguyên biển trong cơ chế chia sẻ lợi ích với cộng đồng nắm giữ tri thức truyền thống biển trong ngành dược phẩm

( 0 đánh giá )
Miễn phí

Bối cảnh:

  - Sinh học biển là nguồn tiềm năng lớn cho phát triển thuốc mới

  - Nhiều hợp chất dược phẩm đã được phát hiện từ sinh vật biển (ví dụ: Ara-C, Trabectedin, Eribulin)

  - Cộng đồng bản địa có tri thức truyền thống quý giá nhưng thường không được chia sẻ lợi ích

 

Vấn đề:

  - Thiếu cơ chế chia sẻ lợi ích rõ ràng giữa công ty dược và cộng đồng bản địa

  - Biopiracy (chiếm đoạt tài nguyên sinh học và tri thức truyền thống) vẫn phổ biến

  - Các công ước quốc tế chưa điều chỉnh đầy đủ khai thác sinh học ở vùng biển quốc tế

 

Khung pháp lý quốc tế:

  - CBD: công nhận tri thức truyền thống, yêu cầu “đồng thuận trước” và “điều khoản thỏa thuận”

  - Nagoya Protocol: bổ sung hướng dẫn chia sẻ lợi ích nhưng chưa có khung riêng cho biển

  - UNCLOS: quy định quyền khai thác biển nhưng không đề cập rõ đến tri thức truyền thống

  - Các tổ chức như ISA, Global Ocean Commission, Micro B3 đang đề xuất cải cách

 

Phân tích hợp đồng:

  - So sánh các hợp đồng khai thác sinh học trên đất liền (INBio–Merck, Suriname, Kerala)

  - Trường hợp hợp đồng biển: Fiji–SmithKline Beecham (thiếu điều khoản bảo vệ tri thức truyền thống)

  - Đề xuất hợp đồng biển cần có:

    - Điều khoản thanh toán theo từng giai đoạn (milestone-based)

    - Điều khoản bảo tồn, đào tạo cộng đồng, chia sẻ kết quả nghiên cứu

    - Điều khoản về ngôn ngữ, luật áp dụng, trọng tài, trách nhiệm pháp lý

 

Trường hợp Ấn Độ:

  - Có vùng biển rộng lớn và đa dạng sinh học

  - Luật Đa dạng Sinh học 2002 yêu cầu xin phép trước khi khai thác

  - Cần hợp đồng phù hợp với luật quốc gia, có sự tham gia của cộng đồng và cơ quan nhà nước

 

Kết luận:

  - Hợp đồng khai thác sinh học biển là công cụ chiến lược để bảo vệ tri thức truyền thống và chia sẻ lợi ích

  - Cần nâng cao nhận thức, đào tạo cộng đồng, và xây dựng khung pháp lý rõ ràng

  - Các quốc gia giàu tài nguyên biển nên chủ động xây dựng mô hình hợp đồng phù hợp