Thỏa thuận bán kèm trong hợp đồng chuyển quyền sử dụng quyền sở hữu trí tuệ dưới góc nhìn pháp luật cạnh tranh

( 0 đánh giá )
Miễn phí

Thỏa thuận bán kèm thường được ghi nhận trong hợp đồng chuyển giao quyền SHTT để đảm bảo tính thống nhất công nghệ và chất lượng sản phẩm  

Dưới góc độ SHTT, đây là thỏa thuận hợp lý giúp chủ sở hữu khai thác hiệu quả tài sản trí tuệ  

Dưới góc độ pháp luật cạnh tranh, bán kèm có thể bị xem là hành vi hạn chế cạnh tranh nếu làm giảm lựa chọn của bên nhận chuyển giao hoặc cản trở sự gia nhập thị trường  

Pháp luật Mỹ từng xem bán kèm là vi phạm mặc nhiên nếu chủ thể có vị trí thống lĩnh, nhưng hiện nay áp dụng nguyên tắc cân bằng hợp lý (Rule of Reason)  

Tòa án Mỹ yêu cầu chứng minh 4 yếu tố: sản phẩm không liên quan, có điều kiện mua kèm, chủ thể có sức ép kinh tế, và gây ảnh hưởng thương mại  

Án lệ Kodak và KFC minh họa sự khác biệt giữa hành vi vi phạm và hành vi hợp lý trong bán kèm  

Pháp luật EU cấm bán kèm theo Điều 102 TFEU nếu thỏa mãn 4 tiêu chí tương tự, như trong vụ Microsoft bị phạt 613 triệu USD  

EU công nhận ngoại lệ nếu sản phẩm chính và sản phẩm kèm theo là yếu tố đồng bộ không thể tách rời  

Pháp luật Việt Nam quy định tại Luật SHTT: bán kèm bị vô hiệu nếu không nhằm đảm bảo chất lượng hàng hóa, dịch vụ  

Luật Cạnh tranh lại xem bán kèm là hành vi áp đặt nếu thị phần từ 30% trở lên, trừ khi được miễn trừ theo Điều 10  

Sự khác biệt giữa “phù hợp với hệ thống kinh doanh” và “nhằm đảm bảo chất lượng” gây khó khăn trong đánh giá tính hợp pháp  

Ví dụ: Trung Nguyên buộc cửa hàng nhượng quyền mua cà phê là hợp lý, nhưng nếu buộc mua đường Biên Hòa thì có thể vi phạm  

Cần phân tích từng trường hợp cụ thể, xem xét mối liên hệ giữa sản phẩm chính và sản phẩm kèm theo, mục đích ràng buộc và tác động đến thị trường  

Đề xuất pháp luật cần xác định rõ nguyên tắc đánh giá thỏa thuận bán kèm trong mối quan hệ giữa SHTT và cạnh tranh  

Không nên chỉ dựa vào thị phần hay hình thức bên ngoài để kết luận vi phạm, mà phải phân tích bản chất và tác động thực tế