Bốn loài nấm phổ biến gây hư hỏng trái cây sau thu hoạch gồm P. expansum (gây mốc xanh), B. cinerea (gây mốc xám), R. stolonifer (gây thối ướt) và A. alternata (gây thối đen) được nuôi cấy trên môi trường PDA có bổ sung ZnO NPs ở các nồng độ 3, 6, 12 và 15 mM. Tốc độ phát triển sợi nấm được đo bằng mô hình hồi quy tuyến tính, cho thấy R. stolonifer bị ức chế mạnh nhất (ZnO₅₀ = 3.88 mM), tiếp theo là P. expansum, A. alternata và B. cinerea. Phân tích SEM cho thấy các cấu trúc bào tử và sợi nấm bị biến dạng nghiêm trọng: P. expansum bị phồng và vỡ, A. alternata phát triển thành khối vô định hình, B. cinerea có nhiều lỗ thủng, R. stolonifer bị nghiền nát. Khi bổ sung EDTA vào môi trường chứa ZnO NPs, hiệu quả kháng nấm giảm rõ rệt, chứng minh vai trò của ion Zn²⁺ trong cơ chế hoạt động. Phân tích phổ hấp thụ UV cho thấy EDTA làm giảm lượng ZnO NPs trong dung dịch do tạo phức với ion Zn²⁺. Kết luận: ZnO NPs có hiệu quả kháng nấm mạnh, gây tổn thương cấu trúc nấm và hoạt động thông qua cơ chế giải phóng ion Zn²⁺. Tuy nhiên, cần nghiên cứu thêm về độ an toàn sinh học và khả năng ứng dụng thực tế trong bảo quản sau thu hoạch.