Bối cảnh:

  + Tỷ lệ sinh mổ ở các nước công nghiệp hóa cao hơn khuyến nghị WHO (10–15%), ở Đức ~31%.

  + Sinh mổ có thể làm tăng nguy cơ biến chứng cho mẹ và trẻ, đồng thời chi phí y tế cao hơn sinh thường.

  + Nghiên cứu trước cho thấy ở các nước thu nhập cao, phụ nữ học vấn thấp có nguy cơ sinh mổ cao hơn; tuổi mẹ cao cũng là yếu tố nguy cơ.

• Phương pháp:
•   + Dữ liệu từ 7 đợt khảo sát pairfam (2008–2015), chỉ tính báo cáo từ mẹ, loại trừ sinh đôi/đa.
•   + Biến chính: trình độ học vấn (thấp, trung bình, cao) theo CASMIN; tuổi khi sinh; số lần sinh (con đầu hay con tiếp theo).
•   + Phân tích hồi quy logistic, hiệu chỉnh cụm theo từng bà mẹ, trình bày hiệu ứng biên trung bình (AME) và KTC 95%.
• Kết quả chính:
•   + Tỷ lệ sinh mổ chung: 28,6%; cao nhất ở nhóm học vấn thấp (33,7%), thấp nhất ở nhóm học vấn cao (22,4%).
•   + Tuổi trung bình khi sinh: học vấn thấp 28,1 tuổi; trung bình 30,7; cao 33,5.
•   + Mô hình không hiệu chỉnh tuổi: học vấn thấp/trung → nguy cơ sinh mổ cao hơn so với học vấn cao.
•   + Khi hiệu chỉnh tuổi và số con: tuổi tăng mỗi năm → nguy cơ sinh mổ tăng ~1,5%; học vấn thấp vẫn là yếu tố nguy cơ.
•   + Phân tích tương tác: lợi thế của học vấn cao giảm dần khi tuổi tăng; sau 35 tuổi, khác biệt nguy cơ giữa nhóm học vấn cao và thấp không còn ý nghĩa thống kê.
•   + Nếu các nhóm học vấn có cùng tuổi trung bình, nhóm học vấn cao sẽ có nguy cơ sinh mổ thấp hơn rõ rệt.
• Diễn giải:
•   + Học vấn cao giúp giảm nguy cơ sinh mổ, nhưng xu hướng sinh muộn làm mất lợi thế này.
•   + Ở Đức, hệ thống y tế bao phủ toàn dân nên khác biệt không do tiếp cận dịch vụ, mà có thể do sức khỏe tổng quát, hành vi khi mang thai, hoặc tương tác với nhân viên y tế.
•   + Cần nghiên cứu sâu hơn về cơ chế, đặc biệt ở nhóm học vấn thấp.
• Khuyến nghị:
•   + Chiến dịch truyền thông nên nhắm vào phụ nữ học vấn thấp và nâng cao nhận thức về rủi ro của việc sinh muộn.
•   + Tư vấn sản khoa cần cá nhân hóa theo cả tuổi và trình độ học vấn.