Giai đoạn phát triển IPR tại Thái Lan:

Trước 1979: chưa có luật bảo hộ sáng chế

1992: sửa đổi lần 1 – mở rộng phạm vi bảo hộ, kéo dài thời hạn, tuân thủ TRIPS

1999: sửa đổi lần 2 – giới thiệu bằng sáng chế nhỏ (petty patent), mở rộng quyền đăng ký cho công ty nước ngoài

Tác động đến chuyển giao công nghệ:

Các công ty Nhật Bản (Toyota, Honda, Nissan, Isuzu…) thiết lập trung tâm kỹ thuật tại Thái Lan nhưng hoạt động chủ yếu là kiểm tra, thử nghiệm, không phải R&D đầy đủ

Việc chuyển giao công nghệ chủ yếu thông qua đào tạo tại chỗ, kỹ sư Nhật sang hỗ trợ, không dựa vào bằng sáng chế

Các nhà cung cấp linh kiện nước ngoài như DENSO, Kasai Kogyo có chiến lược IP rõ ràng, nhưng bằng sáng chế chủ yếu đăng ký tại Nhật

Tình hình bằng sáng chế ngành ô tô:

1981–2011: 583 bằng sáng chế được cấp, chủ yếu thuộc về công ty Nhật

Chỉ có 27 bằng sáng chế thuộc về người Thái

Petty patent được người Thái sử dụng nhiều hơn, chủ yếu cho phụ tùng đơn giản

Chi phí bản quyền và cấp phép:

Phí bản quyền tăng mạnh từ 1999, chiếm khoảng ⅓ tổng phí bản quyền toàn ngành sản xuất

Công ty bản địa phải trả phí cấp phép 2–5% doanh thu, trong khi công ty con của TNCs không phải trả

Tranh chấp và kiện tụng:

1998–2010: chỉ có 67 vụ kiện liên quan đến ngành ô tô, chủ yếu về nhãn hiệu

Các vụ kiện bằng sáng chế ít, chủ yếu giữa người Thái với nhau hoặc giữa công ty Nhật và đối thủ bán hàng giả

Trường hợp điển hình:

Toyota: có petty patent tại Thái nhưng IP chưa tích hợp vào chiến lược kinh doanh

DENSO: có chiến lược IP toàn cầu, nhưng hoạt động tại Thái chưa phải R&D đầy đủ

Thai Summit Group: đầu tư vào năng lực thiết kế, hợp tác với đại học, có petty patent

Daisin: thuê kỹ sư Nhật, phát triển thiết kế riêng, trở thành ODM, không đăng ký bằng sáng chế

Sammitr Motor: có chiến lược IP rõ ràng, dùng bằng sáng chế để bảo vệ sản phẩm và tăng uy tín

Kết luận:

Chế độ bảo hộ sáng chế mạnh hơn không phải là yếu tố chính thúc đẩy chuyển giao công nghệ

Tác động chủ yếu đến nhận thức và chiến lược IP của doanh nghiệp lớn

Doanh nghiệp bản địa cần chủ động học hỏi, xây dựng năng lực nội tại thay vì phụ thuộc vào TNCs

Petty patent có vai trò trong bảo vệ cải tiến nhỏ và tăng uy tín thị trường