Hướng tới các chỉ số và chính sách tốt hơn cho phát triển hệ thống giống – Góc nhìn từ ngành giống cây trồng châu Á

( 0 đánh giá )
Miễn phí

Ngành giống là công cụ chiến lược để nâng cao năng suất nông nghiệp và an ninh lương thực  

Từ thập niên 1980, nhiều nước châu Á đã cải cách chính sách giống nhưng tiến độ chậm do thiếu dữ liệu và phân tích về các đánh đổi chính sách  

Ngô là cây trồng lý tưởng để phân tích vì có đầu tư tư nhân mạnh, thị trường giống phát triển, và đặc tính lai tạo tạo ra “quyền sở hữu sinh học”  

Các chỉ số truyền thống như sản lượng giống, tỷ lệ thay thế giống, không phản ánh được chất lượng, đổi mới hay phân phối lợi ích  

Bài viết đề xuất bộ chỉ số mới gồm:

  - Hiệu suất ngành: sản lượng giống theo vùng, giá giống, chất lượng giống (độ nảy mầm, độ tinh khiết, độ ẩm, độ thuần gen)  

  - Đổi mới: số lượng giống được phát hành, tuổi giống, chi tiêu R&D, tỷ lệ thay thế giống  

  - Cấu trúc thị trường: tỷ lệ thị phần của các công ty lớn (CR4, CR8, HHI), nguồn giống (công, tư, phi chính phủ), mạng lưới phân phối  

  - Quy định: quy trình đăng ký giống, kiểm định chất lượng, quyền sở hữu trí tuệ (TRIPS, UPOV), quy định an toàn sinh học  

Phân tích dữ liệu từ các nước như Ấn Độ, Bangladesh, Pakistan, Việt Nam, Nepal cho thấy:

  - Tư nhân chiếm ưu thế trong giống ngô, nhưng nhà nước vẫn giữ vai trò lớn ở giống lúa, lúa mì  

  - Thị trường giống ngô có mức độ tập trung cao (CR4 > 80% ở Nepal)  

  - Nhiều nước chưa có hệ thống kiểm định chất lượng hiệu quả, dẫn đến giống kém chất lượng lưu hành  

  - Quy định về quyền sở hữu trí tuệ và an toàn sinh học còn thiếu hoặc chưa thực thi đầy đủ  

  - Dữ liệu về giống, thị trường và quy định còn phân tán, thiếu cập nhật, gây khó khăn cho hoạch định chính sách  

Khuyến nghị: cần xây dựng hệ thống chỉ số ngành giống toàn diện, đầu tư vào công cụ chẩn đoán giống, cải thiện dữ liệu và năng lực thực thi quy định