Tác động của bằng sáng chế:

• Tạo động lực tài chính cho đổi mới công nghệ.
• - Nhưng gây cản trở cho nghiên cứu tiếp nối và chuyển giao công nghệ do quyền độc quyền và chi phí cấp phép cao.
• - Đặc biệt ảnh hưởng tiêu cực đến các nước đang phát triển do thiếu năng lực R&D và hệ thống pháp lý yếu.

Nghiên cứu tiếp nối:

• RE và CCS chủ yếu cần cải tiến công nghệ hiện có, không phải đột phá mới.
• - Bằng sáng chế ngăn cản nghiên cứu tiếp nối do chi phí cấp phép và quyền độc quyền.
• - Ví dụ: dự án Noor (Morocco) và CCS Abu Dhabi cần tùy biến công nghệ theo bối cảnh địa phương.

Cấp phép:

• Công nghệ CCS thường liên quan đến nhiều bằng sáng chế → cấp phép phức tạp và tốn kém.
• - Các ngành như dược, phần mềm đã chứng minh cấp phép độc quyền gây cản trở đổi mới.
• - Ngành năng lượng chưa có nghiên cứu thực nghiệm sâu về tác động của cấp phép.

Chuyển giao công nghệ:

• Các nước phát triển nắm giữ phần lớn bằng sáng chế công nghệ khí hậu.
• - Các nước đang phát triển gặp khó khăn trong tiếp cận do chi phí cấp phép và lo ngại vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
• - Cơ chế TRIPS chưa đủ hiệu quả để thúc đẩy chuyển giao công nghệ khí hậu.

Các lựa chọn thay thế:

• Cấp phép bắt buộc: cho phép bên thứ ba sử dụng công nghệ mà không cần sự đồng ý của chủ sở hữu.
• - Cấp phép theo giá tầng: quốc gia giàu trả phí cao hơn quốc gia nghèo.
• - Cấp phép công bằng: yêu cầu doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội trong chiến lược cấp phép.
• - Patent pools: nhóm bằng sáng chế được cấp phép chung.
• - Nguồn mở (open-source): công bố công nghệ để cộng đồng cùng phát triển và sử dụng.

Ví dụ sáng kiến:

• WIPO Green: nền tảng chia sẻ công nghệ khí hậu, nhưng không điều chỉnh hệ thống bằng sáng chế.
• - Eco Patent Commons: doanh nghiệp tự nguyện chia sẻ bằng sáng chế vì lợi ích môi trường.

Kết luận:

• Bằng sáng chế có thể cản trở tiếp cận công nghệ khí hậu toàn cầu.
• - Cần nghiên cứu thực nghiệm sâu hơn về tác động của bằng sáng chế trong lĩnh vực khí hậu.
• - COP21 đặt ra mục tiêu rõ ràng → cần cơ chế đổi mới mở để thúc đẩy hợp tác toàn cầu.
• - Các lựa chọn thay thế như nguồn mở, cấp phép công bằng, và cơ chế chia sẻ cần được xem xét nghiêm túc.