Bối cảnh:

  + GDM chiếm ~85% các trường hợp tăng đường huyết thai kỳ toàn cầu; tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu, tử vong sơ sinh, và T2DM sau này cho mẹ và con.

  + Tỷ lệ GDM ở Bangladesh 6–14%, tử vong chu sinh cao.

  + Chẩn đoán và quản lý sớm giúp giảm nguy cơ về mức thai kỳ bình thường.

  + Nhiều nước đang phát triển thiếu sàng lọc thường quy, kiến thức cộng đồng và nhân viên y tế còn hạn chế.

• Phương pháp:
•   + 20 cơ sở (BADAS, bệnh viện đại học, bệnh viện tỉnh).
•   + Đối tượng: ≥18 tuổi, đồng ý tham gia; gồm cả nhân viên y tế và dân thường.
•   + Bộ câu hỏi 8 mục; 1 điểm cho mỗi câu đúng; phân loại: kém (<2), trung bình (2–4), tốt (>4).
•   + Phân tích thống kê: t-test, ANOVA, hồi quy logistic.
• - Kết quả chính:
•   + Tuổi TB 37,9 ± 12,6; 56% nữ; 32,7% nhân viên y tế; 48,5% sống ở Dhaka; 52,4% có tiền sử gia đình ĐTĐ; 41,3% mắc ĐTĐ.
•   + Câu trả lời đúng cao nhất: “ĐTĐ có thể xuất hiện khi mang thai” (81,8%) và “Tư vấn trước mang thai là quan trọng” (82%).
•   + Câu trả lời sai nhiều nhất: yếu tố nguy cơ (75,8% sai), biến chứng ở con (75,6% sai), quản lý GDM (66,9% sai), biến chứng ở mẹ (63,9% sai).
•   + Trung bình điểm: 2,7/8; 26,3% tốt, 63,1% trung bình, 10,6% kém.
•   + Hồi quy đa biến: kiến thức tốt liên quan độc lập với <30 tuổi (OR 2,19), nam (OR 1,54), thu nhập cao (OR 3,86), trình độ đại học (OR 46,8), nhân viên y tế (OR 19,96), sống ở Dhaka (OR 2,07), tiền sử gia đình ĐTĐ (OR 1,39), bản thân mắc ĐTĐ (OR 1,39).
• - Thảo luận:
•   + Khoảng trống kiến thức lớn về yếu tố nguy cơ, biến chứng và quản lý GDM.
•   + Nhân viên y tế có điểm cao hơn nhưng chỉ ~53% đạt mức “tốt”.
•   + Trình độ học vấn, nghề nghiệp, nơi sống, và tiếp xúc với bệnh liên quan đến kiến thức.
•   + Cần chương trình giáo dục sức khỏe cho cả cộng đồng và nhân viên y tế.
• - Kết luận:
•   + Kiến thức chung ở mức trung bình; cần chiến lược nâng cao nhận thức, đặc biệt về yếu tố nguy cơ và quản lý GDM.
•   + Đào tạo liên tục cho nhân viên y tế và truyền thông cộng đồng là then chốt.