Bối cảnh:

  + Lao vẫn là vấn đề y tế toàn cầu, WHO đặt mục tiêu giảm 90% tử vong và 80% ca mắc mới vào năm 2030.

  + Hệ thống giám sát hiệu quả cần phát hiện đầy đủ, báo cáo kịp thời và đại diện cho tình hình thực tế.

• Phương pháp:
•   + Khảo sát 48.771 người dân nông thôn (7.500 hộ) bằng phỏng vấn trực tiếp.
•   + Xác định ca nghi lao (ho ≥ 2 tuần), hỏi về việc tìm kiếm dịch vụ y tế và cơ sở đã đến.
•   + Đối chiếu với dữ liệu CDSS để xác định báo cáo thiếu.
• - Kết quả:
•   + 156 người tự báo có triệu chứng lao; 137 người (87,82%) đã đến cơ sở y tế → bỏ sót (underascertainment) 12,18%.
•   + Chỉ 18/137 ca được báo cáo lên CDSS → báo cáo thiếu (underreporting) 86,86%.
•   + Bỏ sót cao hơn ở nam (19,40%) so với nữ (6,74%).
•   + Thời gian từ khởi phát triệu chứng đến chẩn đoán TB trung bình 56,24 ngày (nam 79,29 ngày; nữ 40,10 ngày).
•   + Tỷ lệ báo cáo cao nhất từ trạm y tế công (13%), thấp nhất từ bác sĩ tư (0%).
• - Thảo luận:
•   + Vấn đề chính: người bệnh chậm tìm kiếm dịch vụ, đặc biệt ở nam giới; tỷ lệ chuyển tuyến và báo cáo từ cơ sở y tế rất thấp.
•   + So với bệnh zoonotic khác, lao có thời gian trì hoãn lâu hơn và tỷ lệ báo cáo thấp hơn.
• - Khuyến nghị:
•   + Tăng cường đào tạo nhân viên y tế về quy trình báo cáo.
•   + Nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của chẩn đoán sớm.
•   + Đánh giá định kỳ hiệu quả hệ thống giám sát.