Bối cảnh:

  + Ung thư vú là vấn đề y tế công toàn cầu, tỷ lệ sống khác biệt lớn giữa các nước giàu và nghèo.

  + Chẩn đoán muộn dẫn đến điều trị xâm lấn hơn, tiên lượng xấu hơn.

  + Ở Brazil, nhiều bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn muộn; chưa có chương trình tầm soát MMG tổ chức toàn quốc.

• Phương pháp:
•   + Đoàn hệ tiến cứu, thu nhận bệnh nhân từ 10/2014–10/2015.
•   + Tiêu chí loại trừ: <18 hoặc >80 tuổi, ung thư trước đó, khó trả lời phỏng vấn.
•   + Phỏng vấn tại lần khám đầu ở bệnh viện; thu thập dữ liệu nhân khẩu, tiền sử khám, cách phát hiện bệnh, quy trình chẩn đoán.
•   + Định nghĩa chậm trễ: ≥90 ngày từ lần tiếp xúc y tế đầu tiên đến chẩn đoán xác định.
•   + Phân tích hồi quy logistic đa biến.
• - Kết quả chính:
•   + Tuổi trung vị: 56; thời gian trung vị đến chẩn đoán: 5,2 tháng.
•   + 68,8% chậm trễ; 24,5% chậm 3–6 tháng.
•   + Yếu tố tăng nguy cơ:
•     * Sinh thiết tại bệnh viện ung bướu (OR=3,96) hoặc cơ sở công khác (OR=2,31) so với tư nhân.
•     * Khám phụ khoa ≤1 năm (OR=3,24) hoặc 2–3 năm (OR=2,86) so với >3 năm.
•   + Yếu tố giảm nguy cơ:
•     * Phát hiện khối u là dấu hiệu đầu tiên (OR=0,43).
•   + Nguyên nhân chậm trễ theo bệnh nhân: chậm trả kết quả sinh thiết (58,5%), bác sĩ nghi lành tính/không chú ý triệu chứng (40,1%), chậm hẹn sinh thiết (23,3%).
• - Thảo luận:
•   + Tỷ lệ chậm trễ cao phản ánh hạn chế về năng lực và quy trình hệ thống y tế công.
•   + Khối u dễ gợi ý ung thư nên được ưu tiên chẩn đoán nhanh hơn; triệu chứng không điển hình dễ bị bỏ sót.
•   + Sinh thiết tại tuyến cuối gây quá tải và kéo dài thời gian.
•   + Khám phụ khoa thường xuyên nhưng không phát hiện sớm cho thấy chất lượng khám chưa đảm bảo.
• - Kết luận:
•   + Cần nâng cao năng lực tuyến cơ sở, cải thiện quy trình chuyển tuyến và chẩn đoán.
•   + Đào tạo nhân viên y tế nhận diện cả triệu chứng không điển hình; cải thiện chất lượng khám phụ khoa.
•   + Tổ chức lại mạng lưới chăm sóc ung thư vú để giảm tải bệnh viện chuyên khoa.