Các nước đang phát triển có tiếng nói không? Đàm phán song phương và khu vực về sở hữu trí tuệ với Liên minh châu Âu

( 0 đánh giá )
Miễn phí

Bối cảnh:

  - EU và Mỹ thúc đẩy các hiệp định thương mại với điều khoản IP rất chi tiết và cao hơn TRIPS

  - Các nước đang phát triển thường không ưu tiên bảo hộ IP mà chú trọng chuyển giao công nghệ, linh hoạt, và lợi ích công cộng

  - Các điều khoản IP thường là “legal transplant” từ luật nội địa EU, ít phù hợp với bối cảnh quốc gia đối tác

 

Vấn đề chính:

  - Các điều khoản IP trong hiệp định mới của EU (sau 2006) có tính TRIPS-plus, chi tiết, và ít linh hoạt

  - Thiếu minh bạch và sự tham gia của công chúng trong quá trình đàm phán

  - Thiếu cam kết cụ thể về chuyển giao công nghệ và hợp tác công nghiệp

  - Các nước đang phát triển thường có quyền mặc cả yếu do bất cân xứng quyền lực

 

Khuyến nghị từ Nguyên tắc Max Planck:

  - Đảm bảo sự nhất quán giữa luật IP và các hiệp định quốc tế khác (sức khỏe, môi trường, nhân quyền)

  - Bảo tồn các linh hoạt trong TRIPS như cấp phép bắt buộc, giới hạn thời hạn bảo hộ

  - Sử dụng nghĩa vụ “nỗ lực tối đa” thay vì nghĩa vụ cứng

  - Đảm bảo sự tham gia bình đẳng của các bên liên quan trong nước

  - Thực hiện đánh giá tác động độc lập để làm cơ sở thương lượng

  - Xây dựng chiến lược IP chủ động, xác định rõ lợi ích tấn công và phòng thủ

 

Phân tích quyền mặc cả:

  - Dựa trên khung “trò chơi hai cấp” của Putnam: quyền mặc cả phụ thuộc vào “win-set” trong nước

  - Win-set nhỏ → quyền mặc cả cao (ít điểm thỏa hiệp)

  - Win-set lớn → quyền mặc cả thấp (dễ bị ép nhượng bộ)

  - Trường hợp CARIFORUM có win-set lớn nhưng vẫn đạt được một số điều khoản có lợi nhờ chiến lược sáng tạo và sự chủ động

 

Ví dụ thành công:

  - Lồng ghép IP vào khái niệm đổi mới sáng tạo (Art. 131 CARIFORUM–EU EPA)

  - Điều khoản bảo vệ tri thức truyền thống và nguồn gốc sinh học (Art. 150.3–150.4)

  - Điều khoản chuyển giao công nghệ và kiểm soát thực hành cấp phép bất lợi (Art. 142.2–142.3)

 

Kết luận:

  - Các nước đang phát triển cần chủ động xây dựng chiến lược IP, đánh giá tác động, và xác định lợi ích tấn công

  - Cần thúc đẩy minh bạch, linh hoạt, và sự tham gia của xã hội trong đàm phán

  - Quyền mặc cả có thể tăng thông qua chiến lược thông minh, định vị lợi ích rõ ràng, và sử dụng các tiền lệ từ hiệp định trước