Bối cảnh:

  + Pakistan là 1 trong 3 ổ dịch bại liệt còn lại trên thế giới.

  + Chương trình EPI triển khai từ 1978, thêm vắc-xin mới qua các năm.

  + Tồn tại nhóm trẻ không tiêm hoặc bỏ dở do bất ổn an ninh, phong tục, thông tin sai lệch.

• Phương pháp:
•   + Dữ liệu PDHS 3 đợt, trẻ 12–23 tháng.
•   + Biến phụ thuộc: không tiêm OPV (0 liều) và bỏ dở OPV1–OPV3.
•   + Biến độc lập: đặc điểm trẻ (thứ tự sinh, giới, nơi sinh), cha mẹ (tuổi kết hôn mẹ, học vấn, nghề), hộ (giới chủ hộ, giàu nghèo), không gian (tỉnh, nông thôn/đô thị).
•   + Phân tích: thống kê mô tả, hồi quy logistic riêng cho từng đợt.
• - Kết quả chính:
•   + Tỷ lệ bỏ dở: 76% (1990–1991) → 21% (2006–2007) → 17,5% (2012–2013).
•   + Không tiêm OPV: giảm ~25 điểm % sau 2 thập kỷ.
•   + Nguy cơ cao hơn ở: Balochistan, KPK, Sindh; trẻ sinh tại nhà; mẹ kết hôn <19 tuổi; cha mẹ không học; hộ nghèo; đô thị (một số đợt).
•   + Trình độ học vấn cha là yếu tố dự báo mạnh; học vấn mẹ không ổn định giữa các đợt.
• - Thảo luận:
•   + Giảm mạnh bỏ dở nhờ chiến dịch tiêm chủng mở rộng, giám sát vi mô.
•   + Vẫn còn nhóm bỏ dở ở hộ khá giả, có thể do thời gian chiến dịch, vai trò quyết định của nam giới, hạn chế di chuyển của mẹ.
•   + Khác biệt vùng do an ninh, văn hóa, tiếp cận dịch vụ.
•   + Sinh tại cơ sở y tế liên quan đến tỷ lệ tiêm đủ cao hơn.
• - Kết luận:
•   + Cần nâng cao vị thế kinh tế–xã hội phụ nữ, huy động nam giới, lãnh đạo tôn giáo để tăng nhận thức.
•   + Tập trung vào tỉnh nguy cơ cao, cải thiện tiếp cận dịch vụ và truyền thông.